لغت نامه و اصطلاحات پلیمری : این واژه نامه مجموعه ای ازترجمه لغات و اصطلاحات انگلیسی کاربردی است که در زمینه صنایع پلاستیک ، پلیمر و مستربچ دارای معانی خاص می باشند. آگاهی دقیق از معنای این اصطلاحات، کمک شایانی به فهم و درک بیشتر صنعت پلاستیک و پلیمر و همچنین روان سازی ترجمه های تخصصی مربوطه می نماید .
در این بخش سعی بر آن شده تا علاوه بر ترجمه صحیح اصطلاحات، توضیحاتی مختصر نیز در خصوص آنها ارائه گردد.
۱- Bleeding
رنگ پس دادن:
شرایطی که در آن قسمتهایی از ترکیبات رنگی، یا مواد مجاوری که با آن در تماس است لکه دار شده و یا به داخل حلال اطراف خود نفوذ می کند. .
۲- Blooming
کدر شدن رنگ:
مهاجرت پیگمنت یا ذره های افزودنی یک اجزای تشکیل دهنده به سطحی که در نتیجه ظهور یک غبار یا کدری در محصول بوجود آمده است. تاثیر انجام این عمل عموماً و منحصراً در تعداد کمی از پیگمنت های و برخی استابلایرز ها ی ماورای بنفش، کمی زمان بر می باشد. احتمال بروز این عمل در مستربچ هایی بیشتر است که درآن غلظت بالایی ازمواد رنگدار( کلرانت ها) و افزودنی ها ممکن است از سطح سازگاری خود با پلیمر حامل فراتر روند.
۳- Blue Wool Scale – (ISO 105-B01-1988)
مقیاس پشم آبی (ISO 105-B01-1988):
سیستمی است که با استفاده از استاندارد پشم آبی (blue wool )، مقاومت رنگی دربرابر نور طبیعی یک رنگ را می سنجد. این ابزار ذاتاً برای مقایسه ویژگی های مقاومت رزانه های یک منسوج ایجاد شده است. “مقیاس ۸-۱ جاییکه ۱ کمترین مقدار باشد” وقتی بیان می شود که عدد بعدی برابر است با دوبرابر سطح مقاومت عدد قبلی. یعنی دوبل شدن زمان مجاورت در همان سطح مجاورت.
۴- Colour Index
شاخص رنگ:
سیستمی است از مواد رنگدار(کلرانت) های طبقه بندی شده بر اساس نوع شیمیایی آنها. برای مثال شاخص رنگ تیتانیوم دی اکسید، C.I پیگمنت سفید ۶ و شاخص رنگ یک رزانه زرد فلورسانت C.I زرد حلال ۹۸ می باشد.
۵- Dispersing aids
کمکی های پراکندگی:
افزودنی ها به فرمولاسیون مستربچ اضافه می شوند تا قابلیت پراکندگی و پیشرفت اجزاء تشکیل دهنده فعال را بهبود بخشند.این امور با کاهش اصطکاک، مرطوب نمودن و جداسازی ذره های پیگمنت،کمک به تفکیک توده های پیگمنت،بهبود رئولوژی ذوب و روغن کاری ذرات ، می توانند به چند روش موثر باشند.
۶- Dispersion
پراکندگی:
تعیین کننده کیفیت تفکیک توده های پیگمنت و جداسازی ذرات پیگمنت به منظور افزایش گسترش رنگ بوده و معمولاً در این زمینه به مفاهیم عمومی خوب یا بد رجوع می شود .پراکندگی ضعیف در پیگمنت، ناشی از لکه های موجود در بخش نهایی و قدرت رنگدهی ضعیف می باشد.لکه های پیگمنت می توانند سبب استحکام ضربه ای کم و نقص درفرآیند اکستروژن قالبی یا فیلم گردند.در رنگ های متالیک و صدفی، پراکندگی ضعیف همچنین می تواند(اشتباهاً) به نوارهای خطی اتلاق گردد که به سبب جهت گیری پلاکت ها در مسیرهای مختلف بوجود آمده است.
۷- Distribution
توزیع:
نشان می دهد که دانه های مستربچ در سرتا سر پلیمر پایه به چه خوبی انتشار می یابند.توزیع ضعیف می تواند بصورت نوسانات در رنگ بین قالب های پی در پی ظاهر شود.
۸- Dyes
رزانه ها:
مواد رنگدار(یا کلرانت های) پودری است که در ماتریس پلیمرذوب شده، قابل حل شدن است.در واقع رزانه در صنعت و زندگی عادی بشر به معنی رنگدانه مایع می‌باشد.مثل جوهر خودکار،جوهر خودنویس،جوهراستامپ، جوهر کارتریج و … .
۹- Fillers
فیلر ها(پرکننده ها):
افزودنی های جامدی است که معمولاً کامپاندهای معدنی اضافه شده به پلاستیک (مثل گچ،تالک و …) و مستربچ ها را بی اثر می نماید تا حجم پلیمر را افزایش داده و یا از هزینه های آن بکاهد.بعضی فیلرها ترکیب می شوند تا ویژگی های فیزیکی خاصی مثل سفتی،مقاومت دمایی را بوجود آورده و یا ثقل ویژه درکامپاندهای پلیمر را افزایش دهند.
۱۰- Granule
گرانول:
اندازه دانه های استاندارد ۳٫۲ میلی متری
۱۱- Grey Scale
مقیاس خاکستری:
(ISO105-A02-1993) مقیاسی است از ۱ تا ۵ (که ۵ یعنی بدون تغییر)، برای توصیف تغییرات رنگ به سبب فرسایش در اثر هوا و دیگر مجاورت های محیطی .
۱۲- Heavy metal pigments
پیگمنت فلزات سنگین:
نمک های رنگ شده ی فلزات سنگینی(سرب و کادمیم) است که سبب تولید پیگمنت های مناسب و مقرون به صرفه می گردد.نگرانی های پیرامون فلزات سنگین در چرخه ضایعات/بازیافت و اسباب بازی ها و ظروف مواد غذایی منجربه کنترل آنها در برخی زمینه های کاربردی از طریق برخی قوانین وجایگزینی آنها با جایگزین های آلی شده است.
۱۳- Homogenisation
همگن سازی:
عبارتی است برای توصیف یکنواختی مخلوط مواد تشکیل دهنده کامپاند. همگنی ضعیف زمانی رخ می دهد که در اجزا، نوارهای خطی دیده شود.
۱۴- Lamination
ناخالصی لایه ای-ورقه ورقه شدن:
این اتفاق زمانی رخ می دهد که به دلیل همگن سازی ضعیف مستربچ، پلیمر دچار ناخالصی لایه ای شده یا در واقع ورقه ورقه گردد.معمولاً این اتفاق به سبب مشکل فرآیندی بوجود می آید و اغلب ناسازگاری مستربچ، عامل اصلی این مشکل شناخته می شود با اینکه ممکن است این مشکل با استفاده نادرست از مستربچ جهانی نیز رخ دهد.
۱۵- Let Down Ratio (LDR)
میزان تغذیه:
نشانگر میزان سطحی است که یک مستربچ با پلیمر پایه ترکیب می شود.از اینرو یک LDR با درصد ۳ یعنی:۹۷ درصد پلیمر،۳ درصد مستربچ
۱۶- Melt fracture
شکست مذاب:
توصیف کننده تناوب چسبندگی/لغزندگی بین محصول روزن رانی(محصول اکستروژن) وضلع سیلندر اکسترودر یا حدیده در دستگاه تولید است که سبب ایجاد تاثیر “پدیده پوست کوسه” بر روی محصولات بویژه فیلم و پروفایل یا اکستروژن های شیلنگ می شود.
۱۷- Metamerism
تشکیل حلقه ای (در وزن و ترکیب برابر و در خواص شیمیایی دگرگون):
این اصطلاح برای توصیف پدیده ای است که در آن دو نوع رنگ تحت یک روشنایی با هم بخوبی جور هستند اما زمانیکه روشنایی تحت یک منبع نوری متفاوت باشد، این دو رنگ با هم جور نسیتند.این امر به سبب آمیزش پیگمنت مختلف در ترکیبات هر رنگ و جذب متفاوت و ویژگی های بازتابی هر پیگمنت تحت روشنایی های متفاوت، پدید می آید.
۱۸- Micro-pellet
پلت میکرو:
گرانول هایی ذره ای با اندازه استاندارد ۸/۰ میلیمتری.
۱۹- Migration
مهاجرت:
عبارتی است که برای قابلیت حرکت مواد رنگدار (کلرانت) استفاده می شود و معمولاً منسوب است به حلالیت جزئی در پلیمر یکی از اجزای تشکیل دهنده رنگ.این مسئله می تواند بصورت” رنگ پس دادن” یا ” کدر شدن رنگ” ظاهر شود.
۲۰- Mini-pellet
پلت مینی:
گرانول هایی کوچک با اندازه استاندارد ۱/۱ میلیمتری.
۲۱- Monopigment concentrates
کنسانتره مونوپیگمنت (غلظت تک پیگمنتی):
مستربچ های ویژه ای که نشانگر بارگذاری پیگمنت تا ۶۵% می باشد که برای فرآیندهای خانگی بسط داده شده اند و می خواهند آلودگی را کم کرده و هزینه های پاکیزگی را به حداقل برسانند، یا آنهایی که رویای تولید رنگ یا مستربچ خود را در سر می پرورانند.
۲۲- Multi-functional masterbatches
مستربچ های چند منظوره:
مستربچ های کامپوزیتی که رنک را با افزودنی های تابعی تلفیق می نمایند، برای مثال افزودنی های استابلایزرهایUV( تثبیت کننده های ماوراء بنفش)،آنتی اکسیدان ها( ضد اکسیدان)، آنتی استاتیک (ضد الکتریسیته ساکن)
مواد رنگدار(کلرانت) های پودری است که در ماتریس پلیمر پراکنده می شود.
۲۴- Hue
پرده رنگ:
یکی از اصلی ترین ویژگی های یک رنگ است که بعنوان ” درجه ای از محرکی است که می تواند همچون محرک مشابه یا متفاوت مثل قرمز، سبز،آبی و زرد توصیف گردد. “(پرده رنگهای خاص). پرده رنگ در واقع تا حدودی مترادف خود رنگ است. رنگ پرده های متفاوت، طول موجهای متفاوتی در طیف رنگ دارند.
۲۵- Tint
تینت:
تینت عبارتی است در تئوری رنگ که برای تشخیص نحوه تفاوت رنگ از پرده رنگ اصلی مورد استفاده قرار می گیرد،در واقع ترکیب رنگ با رنگ سفید، تینت نامیده می شود که سبب افزایش روشنایی می گردد.
۲۶- Shade
سایه :
سایه عبارتی است در تئوری رنگ که برای تشخیص نحوه تفاوت رنگ از پرده رنگ اصلی مورد استفاده قرار می گیرد،در واقع ترکیب رنگ با رنگ سیاه، سایه نامیده می شود که سبب کاهش روشنایی می گردد.
۲۷- Tone
تن :
در تئوری رنگ، ترکیب یک رنگ با خاکستری یا هر دوی تینت و سایه، تن نامیده می شود.
